• 地點:臺灣
• 發布日期: 2023/08/23
• 單位:衛生福利部
• 更新日期:2023/08/23
• 點閱次數:65

Sàng lọc ung thư phổi đã triển khai được một năm, người đủ điều kiện như bạn đã thực hiện chưa?

Ung thư phổi là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu do bệnh ung thư trên phạm vi toàn cầu. Tỷ lệ tử vong chuẩn hóa do ung thư phổi ở tại Đài Loan năm 2022 là 21,8 trên 100.000 người, so với 26,0 trên 100.000 người trong 100 năm, tỷ lệ này đã giảm 16,2%, nhưng vẫn là nguyên nhân gây tử vong do bệnh ung thư cao nhất ở Đài Loan. Sở dĩ tỷ lệ tử vong của ung thư phổi khá cao là do các triệu chứng bệnh ban đầu không rõ ràng, tại Đài Loan, có tới một nửa số ca bệnh khi được phát hiện và điều trị đã ở giai đoạn 4, tỷ lệ sống thêm 5 năm chỉ còn khoảng 10%. Nếu có thể phát hiện sớm, tỷ lệ sống thêm 5 năm có thể đạt 90% trở lên.

Nhằm hỗ trợ các nhóm nguy cơ cao có thể phát hiện sớm ung thư phổi, từ tháng 07/2022 Sở Sức khỏe Quốc dân đã triển khai dịch vụ sàng lọc ung thư phổi, trở thành hạng mục sàng lọc bệnh ung thư thứ 5 tại nước ta. Sở Sức khỏe Quốc dân vận dụng những kinh nghiệm có được khi triển khai 4 hạng mục sàng lọc ung thư trước đây, tích hợp các quy trình như cai thuốc, sàng lọc, theo dõi và chẩn đoán điều trị v.v..., thiết lập nên dịch vụ sàng lọc ung thư phổi mang đặc tính phổ biến, thuận tiện, chuyên nghiệp hoá, tiếp tục bảo đảm sức khoẻ cho người dân.

Sàng lọc ở nhóm nguy cơ cao - Kết hợp bỏ hút thuốc càng đảm bảo

Hiện tại, Sở Sức khỏe Quốc dân đẩy mạnh sàng lọc ung thư phổi bằng chụp cắt lớp vi tính liều thấp (LDCT), các đối tượng được hỗ trợ bao gồm:

Có tiền sử gia đình mắc ung thư phổi: Nam giới từ 50 đến 74 tuổi hoặc nữ giới từ 45 đến 74 tuổi có cha mẹ, con cái hoặc anh chị em ruột được chẩn đoán mắc ung thư phổi.

Người nghiện thuốc lá nặng: Người nghiện thuốc lá nặng ở độ tuổi từ 50 đến 74 tuổi, có tiền sử hút thuốc hơn 30 gói/năm (ghi chú) trở lên, bỏ thuốc lá dưới 15 năm.

Người dân đủ điều kiện tham gia sàng lọc nêu trên, đều có thể đến bệnh viện có ký kết Hợp đồng sàng lọc ung thư phổi để được tư vấn khám sàng lọc và đặt lịch khám. Hiện tại toàn quốc đã có 167 bệnh viện đã ký Hợp đồng, trải rộng trên 22 huyện thị, người dân có thể đến Cơ sở Y tế gần nhất tiến hành sàng lọc (theo danh sách bệnh viện thực hiện và thông tin liên hệ). Do nhiều kiểm tra y tế cũng dùng đến thiết bị chụp cắt lớp vi tính, nên để tránh làm ảnh hưởng đến công suất sử dụng cho mục đích y tế, số lượng người được các bệnh viện cung cấp dịch vụ sàng lọc hàng ngày là có hạn, khó có thể cứ đến là được khám ngay, Sở Sức khỏe Quốc dân khuyên bạn trước khi đến bệnh viện hãy gọi điện trước để xếp lịch hẹn, để không mất công đi lại. Người dân tham gia sàng lọc nếu là người nghiện thuốc lá, trước khi sàng lọc còn cần tiếp nhận dịch vụ cai nghiện thuốc lá do Cơ quan chuyên môn của Sở chúng tôi cung cấp. Sở Sức khỏe Quốc dân kêu gọi, sàng lọc không thể ngăn ngừa sự xuất hiện của bệnh ung thư, do đó tránh xa các tác nhân gây ung thư mới là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe của chính bạn.

Phối hợp đơn giản trong 5 phút - Quy trình sàng lọc thật tiện lợi

Trước khi sàng lọc, người dân sẽ được xem video hướng dẫn sức khoẻ sàng lọc ung thư phổi LDCT, phía bệnh viện sẽ thông báo rõ ràng mục đích, những rủi ro có thể xảy ra, quy trình sau khám và những vấn đề cần phối hợp, để người dân thực sự hiểu rõ lợi ích của việc sàng lọc, giảm bớt áp lực tâm lý và những lo lắng không cần thiết do chưa hiểu rõ về kế hoạch (Sơ đồ quy trình như file đính kèm). Trước khi khám, người dân không cần phải nhịn ăn, không cần tiêm thuốc cản quang, thời gian khám chưa tới 5 phút và liều lượng tia xạ chỉ bằng 1/5 của chụp cắt lớp vi tính. Người dân chỉ cần nằm ngửa trên giường của máy quét, phối hợp với chỉ dẫn của chuyên viên điều khiển máy, hít thở sâu sau đó nín thở, là có thể hoàn thành lần thao tác khám sàng lọc này rồi. Sau khi sàng lọc, hình ảnh LDCT của lần khám này sẽ được gửi tới bác sỹ Khoa chuẩn đoán X-quang để nhận định các ổ bệnh đáng nghi trong phổi. Nếu không phát hiện có điểm đáng nghi, phía bệnh viện sẽ gửi Báo cáo thông báo kết quả sàng lọc; nếu nghi ngờ có ổ bệnh bất thường, trong vòng 6 tuần phía bệnh viện sẽ liên hệ với người dân quay lại bệnh viện sàng lọc ban đầu để tái khám và sẽ do bác sỹ Khoa Lồng ngực trực tiếp giải thích báo cáo và tiến hành đánh giá, dặn dò những gì sau này cần tiếp tục theo dõi hoặc thực hiện quy trình chẩn đoán chính xác tiếp theo.

Có bất thường khi khám sàng lọc, xin vui lòng nghe theo lời khuyên của bác sỹ - 4 tuyệt chiêu bảo vệ phổi: “Bỏ, bảo, cảnh, lọc”

1 năm sau khi thực hiện sàng lọc ung thư phổi, đã xác định được 531 trường hợp mắc ung thư phổi, trong đó các ca giai đoạn đầu (giai đoạn 0 và 1) chiếm 85,1% (452 người), chứng tỏ sàng lọc ung thư phổi thực sự giúp ích cho việc sớm phát hiện. Tuy nhiên, sàng lọc ung thư phổi chỉ là công cụ để phát hiện các ổ bệnh, Giám đốc Sở Sức khỏe Quốc dân Ngô Chiêu Quân kêu gọi, nếu có tình trạng bất thường nào sau sàng lọc, cần phải tuân theo lời khuyên của bác sỹ thực hiện theo dõi hoặc chẩn đoán, tránh để tình trạng bệnh kéo dài, nhằm đạt được hiệu quả “sớm phát hiện, sớm điều trị”.

Giám đốc Ngô Chiêu Quân cũng nhắc nhở, sàng lọc không thể phòng ngừa sự xuất hiện của bệnh ung thư, mà cần phải bắt đầu từ việc quan tâm và chăm sóc bản thân mình, xây dựng phương pháp lành mạnh, và đưa ra 4 tuyệt chiêu bảo vệ phổi: “Bỏ, bảo, cảnh, lọc”:

Bỏ (bỏ thuốc lá): Bỏ thói quen hút thuốc, tránh xa tác hại của thuốc lá.

Bảo (bảo vệ): Khuyến khích người thân và bạn bè xung quanh bỏ thuốc, đồng thời tránh phơi nhiễm trong môi trường hút thuốc thụ động, tự bảo vệ bản thân mình trước các yếu tố nguy cơ như khói dầu, ô nhiễm không khí v.v...

Cảnh (cảnh báo): Nếu phát hiện các thông tin cảnh báo của cơ thể (bao gồm: ho dai dẳng không thấy thuyên giảm, ho ra đờm có tia máu hoặc ho ra máu, thở gấp, thở khò khè, đau tức ngực dai dẳng và có diễn biến nặng thêm, khàn giọng, đau xương khớp, sụt cân nhanh chóng không rõ nguyên nhân, chán ăn v.v...) thì cần nhanh chóng đến Cơ sở Y tế điều trị.

Lọc (sàng lọc): Nếu cơ thể có dấu hiệu bất thường, và là người đủ điều kiện sàng lọc ung thư phổi, vui lòng nhanh chóng tiếp nhận sàng lọc, giảm thiểu nguy cơ ung thư phổi.

Ngoài việc tự chăm sóc cho bản thân, cũng cần nhắc nhở người thân và bạn bè xung quanh đủ điều kiện sàng lọc ung thư phổi “sàng lọc ung thư phổi, được sàng lọc được bảo vệ”, nhanh chóng tiếp nhận dịch vụ, giảm thiểu nguy cơ ung thư phổi.

Ghi chú: Gói/năm: Số gói thuốc lá hút trung bình mỗi ngày * số năm hút thuốc (ví dụ mỗi ngày hút 01 gói, tổng cộng hút trong 30 năm; hoặc mỗi ngày hút 1,5 gói, tổng cộng hút 20 năm, đều là 30 gói/năm).